Czy Bartek zostanie Polskim Drzewem Roku 2018?

Gdyby poprosić mieszkańców Malanowa, aby wskazali drzewo, które najbardziej kojarzy się z naszą gminą większość zapewne wskazałaby Bartka – dąb rosnący w Kotwasicach. Jest oczywiście jeszcze przepiękna sosna która rośnie w Celestynach, ale o niej napiszemy innym razem. Dziś będzie o Bartku. Dlaczego akurat o nim? Bo jest ku temu niezwykła okazja. Oto bowiem Bartek znalazł się, a w zasadzie został wybrany do znamienitego grona 16 drzew, które będą walczyły w konkursie Drzewo Roku 2018. Jest to konkurs, organizowany od 2011 roku przez klub Gaja, organizację zajmującą się ochroną środowiska naturalnego i prawami zwierząt. Jednym z celów konkursu Drzewo Roku jest zwrócenie uwagi na rolę drzew w naszym życiu. Jak podkreślają organizatorzy „Nie szukamy drzew najstarszych, najwyższych, najgrubszych, najpiękniejszych, ani najrzadszych. Szukamy drzewa najbardziej kochanego, drzewa z opowieścią, drzewa, które pobudza wyobraźnię i jednoczy ludzi”. Zwycięzca konkursu wybierany jest w głosowaniu internetowym, które odbędzie się na przełomie maja i czerwca. Drzewo z największą ilością głosów będzie reprezentowało Polskę w konkursie Europejskie Drzewo Roku. Warto przypomnieć, że w 2017 r. tytuł Europejskiego Drzewa Roku zdobył Dąb Józef z Wiśniowej, woj. Podkarpackie. O randze konkursu niech świadczy fakt, że jego ambasadorami są: Elżbieta Dzikowska – znana podróżniczka, Kazimierz Kutz – reżyser oraz profesor Jan Miodek – językoznawca i popularyzator wiedzy o języku polskim.

Dąb to drzewo spośród innych wyjątkowe. Zachwycały się nim minione pokolenia, w wielu kulturach dębom przypisywano boski wymiar. Właśnie dla Słowian to dąb był świętym drzewem. Taki właśnie jest nasz Bartek, urzeka swoim majestatem, wielkością i długowiecznością. Jego wiek szacowany jest na 400-600 lat. Mimo sędziwego wieku drzewo jest w naprawdę niezłej kondycji. Dla zwiększenia witalności fachowcy w 2014 roku wszczepili drzewu mikoryzę, czyli pożyteczną grzybnię, która poprawia kondycję rośliny.

Dąb jest na tyle charakterystyczny i ważny dla naszej społeczności, że nie mogło go zabraknąć w herbie gminy.

Bartek mocno wrósł w tę ziemię. To swoisty świadek wielu wydarzeń ważnych dla narodu i lokalnej społeczności. Jest łącznikiem między przeszłością a teraźniejszością. Piękna rozłożysta korona, ogromny pień cieszył oczy kolejnych pokoleń, które dorastały w otoczeniu Bartka. Pokolenia przemijają a Bartek trwa nadal. Nie straszna mu była wojenna zawierucha czy nawet Socjalizm. Co ciekawe to właśnie w czasie głębokiego PRL-u Bartek zyskał miano pomnika przyrody. Dokładnie 30 maja 2017 r. minęło 60 lat od kiedy nasz dąb dzierży ten status.

Z Bartkiem związane są dwie legendy. Jedna z nich głosi że w jego cieniu odpoczywał sam Napoleon Bonaparte, który wracał z podboju Europy. Według innej Bartka miał posadzić sam Mieszko, który przebywał w tych rejonach na polowaniu ze swą żoną. A, że noc zaskoczyła ich w pobliżu Kotwasic postanowili przenocować w jednej z chat. Na pamiątkę swego pobytu książę posadził obok chaty dębowe drzewo. Legenda nie bardzo pokrywa się z prawdopodobnym wiekiem drzewa, ale na tym polega piękno legend i podań, że granica pomiędzy rzeczywistością a fikcją jest trudna do ustalenia.

Natomiast już nie legendą, a faktem jest, że w cieniu dębu lubią odpoczywać rowerzyści, którzy przemierzają tutejsze drogi. Drzewo znajduje się przy szlaku rowerowym i jest obowiązkowym punktem dydaktycznym na rowerowej trasie. Dąb zachwyca uczestników wycieczek, zwłaszcza dzieci, które będąc pod wrażeniem wielkości Bartka próbują rękoma objąć jego 870 cm pień. Drzewo jest też obiektem malarskim i fotograficznym, a także stanowi natchnienie dla lokalnych poetów.

Według dawnych wierzeń dęby są drzewami szczególnie narażonymi na uderzenia piorunów, były bowiem ulubionymi drzewami Bogów. Również Bartek nosi blizny powstałe na skutek wyładowań atmosferycznych, toteż w czasie burzy lepiej unikać schronienia pod jego koroną.

Na koniec warto jeszcze wspomnieć, że Dąb Bartek z Kotwasic bywa często mylony ze swym słynniejszym imiennikiem z Bartkowa k/ Zagnańska (woj. Świętokrzyskie).

Z okazji 100 Rocznicy Odzyskania Niepodległości Wójt Gminy Malanów wraz z Nadleśniczym Nadleśnictwa Turek przygotowali dla mieszkańców Gminy Malanów 100 bezpłatnych sadzonek dębów. Drzewka, będzie można odbierać już od 4 kwietnia br. O szczegółach akcji przeczytacie Państwo w oddzielnym artykule, na portalu www.malanow.pl i na naszym fanpagu na Facebooku.

DM